Liczba osób, u których występują objawy alergii rośnie z roku na rok. Jest to dość niepokojące zjawisko, zwłaszcza dla rodziców, którzy przez pierwsze lata życia chorego dziecka będą zmagać się z nieustannymi problemami, przewlekłym katarem, problemami skórnymi dziecka a nawet astmą. Nasz układ immunologiczny to bardzo skomplikowany mechanizm. Jest tak trudny do ogarnięcia, że nawet lekarze czy naukowcy cały czas uczą się o nim czegoś nowego i odkrywają go na nowo. Jak więc rodzic ma zrozumieć, co dzieje się w układzie odpornościowym jego dziecka a przede wszystkim, jak ten układ odpornościowy wyregulować…

Gdzie i kiedy zaczyna się alergia?

Można powiedzieć, że alergia zaczyna się już w życiu płodowym. W trakcie ciąży układ odpornościowy mamy musi zostać nieco przeprogramowany, żeby nie zniszczył płodu. W tym czasie limfocyty pomocnicze Th1 są wyciszane. Żeby układ immunologiczny mógł dalej funkcjonować, pobudzane są do działania limfocyty pomocnicze Th2. Te, z kolei, aktywują komórki, które produkują przeciwciała IgE.

Wiele już razy, podczas naszych konsultacji z klientami, zauważyłyśmy, że małe dzieci mają podobne skłonności do alergii, czy nietolerancji, jak ich mamy. Jeśli mama ma nadaktywne komórki Th1, może odrzucić płód i tak właśnie często dzieje się w przypadku osób z chorobami autoimmunologicznymi, gdyż w tych przypadkach właśnie ten rodzaj limfocytów jest nadaktywny. Gdy, pomimo aktywnych limfocytów pomocniczych Th1, mama zajdzie w ciążę i urodzi dziecko, bardzo często u niemowlaka dość szybko rozwijają się nietolerancje pokarmowe.

Ale w przypadku, gdy mama jest zdrowa, jej układ odpornościowy będzie także zmieniał się w trakcie ciąży. Komórki pomocnicze Th1 zostaną wyciszone a komórki Th2 uaktywnione, żeby układ odpornościowy nadal działał na wysokim poziomie. To właśnie limfocyty Th2 aktywują komórki B do produkcji przeciwciał IgE. Dziecko po urodzeniu „otrzymuje część” układu odpornościowego mamy. Dlatego naturalna może stać się skłonność dziecka do alergii, gdzie komórki Th2 są pobudzane do działania a limfocyty Th1 wyciszane. Jeśli mama ma skłonność do nadaktywnych komórek Th2 (czyli m.in. do alergii) u dziecka objawy alergiczne będą silniejsze).

Jak wyregulować układ odpornościowy małego dziecka?

Jeśli więc „pchniemy” układ odpornościowy niemowlaka/ dziecka w kierunku podwyższonej produkcji limfocytów Th1 to jego układ odpornościowy będzie zbalansowany. A jak to zrobić? Komórki Th1 odpowiedzialne są za zwalczanie patogennych bakterii. Można je trenować, gdy umożliwimy dziecku kontakt z otoczeniem. Jeśli pozwolisz dziecku ubrudzić się w ziemi lub pozwolisz mu poraczkować poza bezpiecznym świeżo wypranym kocykiem, to dziecko zacznie mieć kontakt z bakteriami z otoczenia, które nie są szkodliwe a jednak aktywują komórki Th1. Takie dzieci mogą też jeść więcej surowego jedzenia, na którego powierzchni znajdują się bakterie z gleby.

Co innego dzieci, których układ immunologiczny skierowany jest w kierunku aktywniejszych limfocytów Th1. Takie dzieci powinny jeść więcej gotowanego jedzenia, w którym wszystkie baterie są zabijane w procesie gotowania. Dzięki temu ich układ immunologiczny i komórki Th1 nie będą dodatkowo pobudzane. U takich dzieci sprawdzi się tez większa dbałość o higienę (ale bez przesady).

Długie karmienie piersią jest także korzystniejsze dla układu immunologicznego niż odżywki na bazie mleka krowiego.

Podawanie antybiotyków także rozreguluje układ odpornościowy bo bakterie jelitowe bardzo sprawnie go trenują.

Roztocza kurzu domowego takżę niekorzystnie podrażniają układ odpornościowy w przypadku dzieci ze skłonnościa do alergii (Th2 idzie w górę).

Oczywiście temat alergii jest dużo bardziej skomplikowany i nie można go wyjaśnić tylko za pomocą pierwszych dni życia. Jednak jest to jeden z tematów do rozpatrzenia i zastanowienia się (zwłaszcza to brudzenie ? ).

Czy z alergii się wyrasta?

Teraz przejdę do głównego tematu tego artykułu. Czyli: czy mogę mieć nadzieję, że moje dziecko „wyrośnie z alergii?” Zanim wpadnę w mój naukowy filozoficzny język, napiszę Ci już, że TAK – możesz mieć taką nadzieję. JEDNAK! Uwaga. Nie jest tak, że można jeść śmieciowe jedzenie i zupełnie się nie przejmować bo ”i tak przejdzie”. U wielu osób, alergie się zmieniają. Np. Dziecko w okresie niemowlęctwa miało AZS, gdy problemy skórne się skończyły, dziecko zaczęło mieć przewlekły nieżyt nosa (czyli przewlekły katar) a potem okazało się, że dziecko ma astmę. Takie zjawisko lekarze nazywają marszem alergicznym. Rodzicom wydaje się, że problemy się skończyły a okazuje się, że z jednego problemu dziecko wskoczyło na inny. Oprócz tego u sporej grupy osób, alergie przechodzą w okolicach 10 roku życia lub w okresie dojrzewania ale niestety wracają, gdy osoba ma około 30 lat.

Jednak większość osób „wyrasta” na dobre z alergii. I tak: ponad 70% osób wyrasta z alergii i nigdy w swoim życiu nie doświadcza juz problemów, około 25% wyrasta z alergii w dzieciństwie, żeby wrócić do alergii w wieku około 30 lat. Jedynie ponad 2% osób ma alergię przez całe życie. Pomimo, że większość osób wyrasta z alergii, musimy pamiętać, że alergie nieleczone mogą mieć poważne skutki. Np. Jeśli nie leczymy astmy u dziecka mogą pojawić się zgrubienia i utrata elastyczności dróg oddechowych. Dlatego najlepszym sposobem jest leczenie objawów alergii i zapobieganie powstawaniu nowym alergiom poprzez odpowiednią dietę i styl życia.

Jeśli Twoje dziecko ma alergię lub też wyszło z jakiś problemów alergicznych, warto obserwować, czy nie „wskoczyło” w nowe. Najczęściej spotykane choroby alergiczne to:

– pyłkowica (alergia na pyłki)

– przewlekły uczuleniowy nieżyt nosa (dziecko ma ciągly katar a nam się wydaje, że łapie wirusa za wirusem)

– astma (wywołana przez reakcję alergiczną)

– AZS (atopowe zapalenie skóry o podłożu alergicznym)

– pokrzywka (drobne wypryski o podłozu alergicznym)

– wstrząs anafilaktyczny (gwałtowna reakcja alergiczna na antygen – np. pokarm, alergia kontaktowa, użądlenie owada)

– alergia pokarmowa (nagła lub opóźniona reakcja na pokarm – często opóźniona reakcja na pokarmo zaliczana jest do nietolerancji pokarmowej jednak może być ona elementem marszu alergicznego).